Vlaanderen is een regio met een lange traditie in de landbouw. Veel lokale boerderijen bieden verse en lekkere streekproducten aan. Varkensvlees, aardappelen, granen en zuivelproducten zijn het belangrijkst in de Vlaamse landbouw. Deze producten zijn essentieel voor de economie én de gastronomie de regio. Vanwege de wereldwijde uitdagingen zoals klimaatverandering, probeert Vlaanderen haar landbouw duurzamer te maken. Zo wil Vlaanderen zorgen voor een sterke landbouw die goed is voor het milieu en beter voorbereid is op de toekomst.
Om deze innovaties en duurzame landbouwpraktijken te verkennen, werden wij (Farms Around) uitgenodigd voor een perstour door ENAJ – European Network of Agricultural Journalists en EU-Farmbook in samenwerking met de Universiteit Gent. Tijdens deze tour bezochten we verschillende onderzoeksinstituten en boerderijen die werken aan een duurzamere toekomst voor de Vlaamse landbouw.
Hieronder mijn ervaringen.
Varkens, aardappelen, granen en zuivel: de basis van Vlaamse streekproducten
In Vlaanderen worden verschillende landbouwproducten met veel vakmanschap gemaakt. Vier van de bekendste streekproducten zijn:
- Varkensvlees
- Aardappelen
- Zuivel
- Granen
Varkensvlees
Vlaanderen heeft veel ervaring met het houden van varkens. Er zijn zowel conventionele (gewone) als biologische boerderijen. Één van de Vlaamse biologische boerderijen is Hof Te Kattem. Boer Pieter Van Wilderode werkt daar als vijfde generatie en produceert elk jaar ongeveer 1.000 biologische varkens. Hij werkt samen met slager Bart Vuylsteke, die gespecialiseerd is in charcuterie (vleeswaren) en ervoor zorgt dat elk deel van het dier gebruikt wordt. Pieter doet ook mee aan een duurzaam energieproject met Kioz Energy, waarbij zonnepanelen worden gebruikt om zijn boerderij milieuvriendelijker te maken.
Aardappelen
Aardappelen zijn heel belangrijk in de Vlaamse keuken. Ze worden in verschillende soorten geteeld. Door de vruchtbare grond en moderne technieken zijn de aardappelen uit Vlaanderen van hoge kwaliteit en erg smaakvol.
Zuivel
Vlaanderen heeft een sterke zuivelsector met melkveehouderijen die zich steeds meer richten op duurzaamheid. Bij het Flanders Research Institute for Agriculture, Fisheries and Food (ILVO) bezochten we een onderzoeksstal met 120 melkkoeien, waar onderzoekers werken aan innovatieve technologieën zoals een klimaatscan-tool. Deze tool berekent de CO₂-voetafdruk van een liter melk en helpt boeren hun productie te verduurzamen. Daarnaast onderzoekt ILVO methoden om de uitstoot van veehouderijbedrijven te verminderen en preventieve en curatieve zorgtechnieken te ontwikkelen voor de klauwgezondheid van melkvee.
Vlaanderen heeft een sterke zuivelsector met veel melkveebedrijven die duurzamer willen worden. We bezochten een speciale onderzoeksstal van ILVO, het Vlaamse instituut voor landbouw-, visserij- en voedingsonderzoek. Daar leven 120 melkkoeien en testen onderzoekers nieuwe technieken, zoals een klimaatscan-tool. Deze tool meet hoeveel CO₂ vrijkomt bij het produceren van één liter melk en helpt boeren om milieuvriendelijker te werken. Het ILVO onderzoekt ook manieren om minder uitstoot te veroorzaken en technieken om de klauwen van koeien gezond te houden.
Granen
Granen zoals tarwe, gerst en maïs zijn belangrijke gewassen in Vlaanderen. Ze worden gebruikt voor voeding van mensen én als veevoer. Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) onderzoekt hoe droogte de groei van maïs beïnvloedt. Onderzoekers zoals Hilde Nelissen gebruiken speciale ruimtes, serres en veldproeven om te zien hoe gewassen beter tegen klimaatverandering kunnen. Daarnaast onderzoekt het VIB ook hoe bodem en bacteriën invloed hebben op de groei van soja. Dit onderzoek kan helpen om lokaal meer duurzame eiwitgewassen te produceren.
Duurzaamheid en innovatie: de sleutel tot veerkrachtige landbouw
Tijdens deze perstour zagen we duidelijk hoe Vlaanderen werkt aan een toekomstgerichte landbouw. Onderzoekscentra zoals het VIB en ILVO spelen daarbij een belangrijke rol. Ze ontwikkelen nieuwe oplossingen en technieken om de landbouw duurzamer te maken. Door bijvoorbeeld gewassen te kweken die beter tegen droogte kunnen en nieuwe technologieën toe te passen, helpt Vlaanderen boeren om zich aan te passen aan klimaatverandering en voldoende voedsel te blijven produceren.
De landbouwsector in Vlaanderen blijft zich ontwikkelen om te voldoen aan de groeiende vraag naar duurzame en kwaliteitsvolle streekproducten. Door innovatieve onderzoeken en samenwerking tussen boeren, wetenschappers en beleidsmakers wordt de Vlaamse landbouw sterker en milieuvriendelijker.
Als we kiezen voor lokale producten, dragen we bij aan een gezondere planeet en steunen we een landbouw die klaar is voor de toekomst.
En kom je uit Vlaanderen of ben je er op bezoek, dan raad ik je aan één van de vele mooie boerderijen met lokale producten in regio te bezoeken! Bekijk onze kaart op Farms Around voor lokaties. Er volgen snel veel meer locaties in Vlaanderen!